Als je het hebt over ‘hoe kan ik het beste omgaan met de hectiek van tegenwoordig’, dan gaat het vaak over ontspanning, rust en tijd voor jezelf nemen. Dit is inderdaad één kant van het verhaal. Een hele belangrijke waar ik in mijn werk veel gebruik van maak. Toch is er ook nog iets anders heel belangrijk wat we vaak missen. Het trainen van je weerbaarheid. Weerbaarheid is een woord dat in onze samenleving steeds meer naar de achtergrond verdwijnt. We worden letterlijk steeds breekbaarder en zwakker. We kunnen steeds moeilijker omgaan met tegenslagen. Bij het minste of geringste is er ruzie, frustratie of irritatie. In het verkeer, op het werk, op school, en ga zo maar door. Bij de meest kleine onverwachte gebeurtenissen raken steeds meer mensen compleet uit balans. Dit is een teken van een verstoorde weerbaarheid. Kijk ook maar eens naar de kinderen die tegewoordig opgroeien. Letterlijk alles wordt voor ze gedaan en ze worden beschermd tegen alles. Ze worden in een gouden zetel groot gebracht. Althans daar lijkt het op. Niets is minder waar.
Er zijn natuurlijk meerdere vormen van weerbaarheid. Je kunt fysiek weerbaar zijn, mentaal weerbaar, emotioneel en ook sociaal weerbaar. Ik ga me in deze blog vooral focussen op fysieke en mentale weerbaarheid. Deze zijn ook sterk aan elkaar gelinkt. Als we daar al eens beginnen dat is al een hele stap.
Waarom worden we steeds zwakker? Het grote overvloed aan comfort tegenwoordig is DE REDEN hiervoor. De thermostaat staat standaard op 20 graden (deze winter misschien 18 haha), er zijn nog nooit zoveel voertuigen en electrische fietsen op straat, we kunnen zelfs onze boodschappen thuis laten bezorgen en de meesten kunnen lekker de hele dag op een stoel zitten tijdens het werk. Wat dacht je van een elektrische step. Ik zie wel eens mensen die hun hond uitlaten op een elektrische step. Er is toch weinig krankzinnigers dan dit of niet? En het mooie is, dit wordt in de toekomst steeds normaler (als je meet met maatschappelijke maatstaven).
Laten we even duidelijk zijn hier. Als jij mee gaat met wat tegenwoordig als ‘normaal’ wordt gezien (alles wat ik hierboven beschrijf), dan wordt je vroeg of laat chronisch ziek. Je raakt chronisch gestresst of zelfs in een burn-out, je gaat gebukt onder mentale of emotionele stress, je krijgt hart- en vaatziekten, auto-immuun ziektes, chronisch last van je rug of zelfs een hernia, overgewicht en ga zo maar door. Dit zijn allemaal klachten en ziektes die 100 a 200 jaar geleden amper bestonden. Wil je dit niet? Dan zul je de electrische step en je zitbureau moeten verkopen en een oude oma fiets plus sta bureau erbij moeten halen.
Fysieke en mentale weerbaarheid, wat is dat?
Wat ‘goed’ is zal op elke leeftijd en in elke levenssituatie net iets anders zijn, maar voor mij betekent dit dat ik op zijn minst een paar keer achter elkaar mijn eigen lichaamsgewicht de lucht in kan tillen. Dat je mij op elk moment kunt wakker maken en dat ik dan een halve marathon kan gaan rennen zonder te eten. Dat ik op elk moment 24 uur moet kunnen vasten zonder problemen. Dat ik de trap op kan rennen zonder dat mijn benen moe zijn of mijn ademhaling veranderd, dat ik met gemak voorover kan buigen en met gestrekte benen met met mijn handen de grond kan raken en dat ik mezelf op zijn minst 10 keer moet kunnen optrekken aan een stang. Nogmaals, dit hoeft niet voor jou te gelden, maar dit geeft een idee wat weerbaarheid voor mij als 28 jarige betekend. Als je bijvoorbeeld 70 bent kan weerbaarheid betekenen dat je 10 of 20 squads kunt uitvoeren, dat je zonder al teveel moeite 20 kilometer kunt fietsen of een wandeling van 5 km kunt maken.
En als we dan kijken naar mentale weerbaarheid, wat wil dat zeggen? Voor mij is mentale weerbaarheid dat ik de innerlijke rust kan bewaren als er onverwachtse dingen gebeuren. Want geloof me, die gaan regelmatig gebeuren. Zoals de griekse filosoof Heraclitus mooi zei: “the only constant in life is change”. Je kunt je dus maar beter voorbereiden op deze veranderingen. Als je bij de minste of geringste verandering van slag raakt, dan gaat het je enorm helpen als je je mentale weerbaarheid gaat trainen. Innerlijke rust zijn hier de toverwoorden. Dat je kalm en bewust kunt blijven onder stressvolle situaties. Dat je niet bij elke scheet in de vecht & vlucht modus schiet. Dat je regelmatig uit je comfortzone gaat en dus regelmatig dingen doet die oncomfortabel voelen. Als je mij ‘s nachts wakker maakt voor een halve marathon zonder eten, dan is dat 100% oncomfortabel. Maar ik weet gewoon dat dit mij gaat lukken en dat ik dit kan doen. Het is gewoon een gevoel van ready zijn voor wat er dan ook op je pad komt. Dan is natuurlijk de volgende vraag, hoe kun je dit gevoel van ready zijn creëren?
Antifragiliteit en het trainen van je weerbaarheid.
De reden dat ik durf te zeggen dat ik op elk moment een halve marathon kan rennen zonder te eten is omdat ik stress en onzekerheid heb opgezocht die veel heftiger is dan dat. Dan refereer ik aan de ultra marathon van 65 km door de Franse bergen die ik afgelopen zomer gerend heb. Begrijp me niet verkeerd, het DOEL van dit soort ondernemingen is nooit om een halve marathon te kunnen rennen zonder te eten. Mijn DOEL is dat ik antifragiel ben en goed om kan gaan met tegenslagen, stress en onzekerheid. Hiervoor hoef je geen ultra marathon te lopen. Ik ben jaren geleden ook begonnen met 5 kilometer. Iedereen heeft zijn eigen comfortzone en bewandeld zijn eigen pad. En dat is helemaal prima. Fysieke en mentale weerbaarheid liggen hierin dicht bij elkaar. Als je fysiek buiten je comfortzone gaat dan zul je lichamelijke stress opzoeken die je lichaam nooit heeft gezien, maar je zult ook mentaal verder moeten gaan dan ooit te voren. Dit is een voorbeeld van hoe mooi ons lichaam en onze geest met elkaar in verbinding staan. Bedenk nu even voor jezelf: wat is mijn comfortzone en wat is mijn pad? Is er iets wat ik graag een keer zou willen doen, maar wat buiten mijn comfortzone ligt en waar ik misschien een beetje bang voor ben? Ga even ervoor zitten. Neem de tijd om dit in je op te laten komen.
Als je het weet, ga het dan DOEN! Hoeft niet meteen nu, maar ga op zijn minst plannen wanneer je het gaat doen. Anders komt het er toch niet van. De innerlijke stem ‘dit ga ik nog eens ooit doen’ brengt je nergens. Het enige wat je ergens brengt is ACTIE. Hoe klein deze actie ook mag zijn, elke vorm van actie is een stap naar weerbaarheid. Elke vorm van actie is een stap naar gezondheid en vitaliteit. Weg met de excuses en met de twijfel.
Misschien vind je het moeilijk om dingen te bedenken waar je weerbaarheid en vitaliteit van zal groeien. Daarom zet ik er hieronder een aantal op een rijtje die zowel je weerbaarheid en je vitaliteit verhogen.
- Als je een zittend beroep hebt, doe dan om het uur 20 squads of andere beweeg oefeningen.
- Sla eens een keer een ontbijt over. Probeer eens 16 uur te vasten.
- Ga eens een rondje rennen. En doe dit net iets verder dan je normaal doet.
- Beweeg eens voor je ontbijt, ga bijvoorbeeld buiten een rondje lopen.
- Doe de boodschappen eens op de fiets in plaats van met de auto.
- Neem een koude douche, of stap (onder begeleiding) in een ijsbad. Hier kom ik straks nog op terug
- Ga eens sporten in de regen, in plaats van veilig binnen in de sportschool.
- Sta eens een week lang een half uur of een uur eerder op dan normaal.
- Doe regelmatig iets waar je bang voor bent. Voor een groep presenteren, iets moeilijks vertellen tegen je partner of een vreemde aanspreken.
- Ga eens 10 minuten stilzitten zonder prikkels van TV, telefoon of andere apparaten. Gerarandeerd dat dit voor de meeste enorm lastig is.
- Lees elke maand een boek. Kennis is nooit weg.
- Doe eens een ademoefening.
Adem en ijs voor een groeiende weerbaarheid
Dan wil ik graag afsluiten met een enorm gave activiteit die ik samen met Guus van de Beek heb opgezet. In januari geven we 3 ademsessies met afsluitend een ijsbad. Dit betekend dus dat jij direct 2 dingen uit het bovenstaande lijstje kunt doen! Dat klinkt toch mooi of niet. Guus en ik begeleiden jou op een veilige manier door deze processen heen. Je zult uit je comfortzone gaan, maar het gaat je hoe dan ook wat opleveren. Daar ben ik 100% van overtuigd. Als je nieuwsgierig bent en je hebt vragen neem dan even contact met me op. Wat je ook kunt doen is actie ondernemen en je opgeven via deze link .
Kijk, je hoeft dit allemaal niet voor mij te doen. Doe dit voor jezelf en voor je omgeving. Als jij weerbaarder wordt dan zul jij een beter leven krijgen. Dan zul jij meer kunnen betekenen voor je omgeving. Laten we op die manier samen bewegen naar een antifragiele wereld. Eentje waar ruimte is voor ontspanning, rust en af en toe een Big Mac, maar waar we ook regelmatig uit onze luie stoel komen om te groeien en dingen te doen die oncomfortabel zijn. Dan sluit ik weer af met een passende quote:
“If you do those things that are easy in life, your life will be hard. If you do things that are hard in life, then your life becomes easy”.
AMEN